Duurzaam voedselsysteem

Voedsel bevindt zich op het kruispunt van verschillende sociale, economische en milieu-uitdagingen: hongersnood, ondervoeding, obesitas, ontbossing, afnemende biodiversiteit, vervuiling, schuldenlast van boeren, volatiele voedselprijzen, ...

Deze negatieve effecten, die aanvankelijk werden veroorzaakt door het industriële en geglobaliseerde voedselsysteem, verergeren nog door de klimaatverandering, die onze voedselzekerheid extra onder druk zet:

“Op wereldschaal nemen droogte, extreme hitte en stijging van de zeespiegel, in combinatie met stormen en hevige regenval, toe en zal het verlies aan gewasproductie toenemen. Dit zal de toeleveringsketens op nationaal en grensoverschrijdend niveau verstoren, wat zal leiden tot een sterke stijging van de voedselprijzen en dus ook van de ongelijkheden in de toegang tot voedsel” - IPCC (2022) Climate change 2022, Impacts, Adaptation and vulnerability.

Enkele cijfers: 

• In België is ongeveer ¼ van de uitstoot van broeikasgassen afkomstig van het voedselsysteem;
• 80% van de ontbossing in de wereld is te wijten aan landbouwproductie, voornamelijk om vee te voeden;
• 1/3 van al het geproduceerde voedsel wordt verspild;
• In België wordt minder dan 7% van de landbouwgrond gebruikt voor biologische landbouw.

Al deze vaststellingen zetten ons ertoe aan om onze productie- en consumptiemethoden te herzien. Om de huidige afwijkingen te corrigeren en onze veerkracht te vergroten, is het belangrijk om over te stappen op een duurzamer voedselsysteem.

Maar wat is een duurzaam voedselsysteem?

“Duurzaam voedsel is voedsel dat erop gericht is om mensen voldoende, evenwichtig en gezond te voeden, nu en in de toekomst, met respect voor milieu en cultuur, economisch toegankelijk voor iedereen en lonend over de hele voedselketen” (ADEME Économie Circulaire), d.w.z. van producent tot consument.

Nadenken over de milieu-impact van het voedsel dat we eten (bv. niet-duurzaam landgebruik, ontbossing, vervuiling, ecologische voetafdruk, ...) vermindert niet alleen de onmiddellijke impact, maar vergroot ook onze veerkracht.

Kiezen voor duurzame producten op je bord betekent de natuur en de mens beschermen, ontbossing tegengaan en je ecologische voetafdruk verkleinen. We krijgen allemaal 3 kansen per dag om iets te veranderen!

De 4 gouden regels:

• Meer plantaardig voedsel: Eet zoveel mogelijk plantaardig voedsel, d.w.z. groenten, fruit, peulvruchten en granen.
• Minder dierlijke producten: Vlees en zuivelproducten zijn de grootste uitstoters van broeikasgassen. Bovendien eten Belgen gemiddeld bijna 2 keer de aanbevolen hoeveelheid voor een gezonde voeding. Het is ook belangrijk om je consumptie van vis en zeevruchten te verminderen en soorten te vermijden die niet gegeten zouden mogen worden (bv. overbeviste of niet duurzaam gekweekte soorten) https://fr.fishguide.be
• Meer lokale en seizoensproducten kopen: Lokale en seizoensvruchten en -groenten kopen helpt boeren en anderen die betrokken zijn bij de lokale toeleveringsketen te ondersteunen, wat ook onze veerkracht vergroot. Bovendien vermindert het kopen van seizoensproducten onze uitstoot aanzienlijk.
• Producten verstandig kiezen: Geef de voorkeur aan producten van duurzame productiesystemen, die producenten eerlijk ondersteunen en betalen (labels, coöperaties, collectieve moestuinen of andere spelers die transparant zijn over de herkomst en productiemethoden van hun producten).

Winkelen in Vorst: Maraichage APRE Services, Terroirist, BLOUM, La Vivrière, Duurzame Markt Albert, Boulangerie Brasserie Janine , Du Pain et des Liens, Misuko, Les voisines en font toute une cocotte, Jacques Le Fromager, La Petite Miette, Familia, ... Volg de campagne #ikkoop1190 om jouw Vorstse winkeliers te vinden! 

Omdat biologisch en lokaal eten voor sommigen onbetaalbaar is, deelt NoJavel (nojavel.org) pakketten biologische groenten uit aan mensen die dat nodig hebben. De solidariteitskoelkast ShareFood vzw (sharefood.be) gaat ook de strijd aan tegen voedselverspilling en opent de deuren voor jou op dinsdag, donderdag, zaterdag en zondag van 10 tot 12 uur (Montenegrostraat 138).

 Je kan ook onverkocht voedsel afhalen bij het Jeugdhuis van Vorst (https://www.facebook.com/maisondesjeunes.forest).

Het KlimaatActieProgramma wil het circulaire karakter van onze consumptie versterken, in het bijzonder door te werken aan de optimalisering van afvalsortering en -vermindering, door de intensivering en ondersteuning van stadslandbouwprojecten en door de ontwikkeling van lokale en duurzame voedselketens.

APRE Services, een maatwerkbedrijf in de buurt, en hun buur NoJavel vzw bouwen een netwerk uit voor het maken en verdelen van soep aan scholen. 

Met APRE Services, dat instaat voor de verwerking, en NoJavel, dat zorgt voor de aanvoer van de groenten, is er een hele lokale en duurzame keten ontstaan in de wijk! Sinds midden april kunnen leerlingen van het koninklijk atheneum Andrée Thomas (in Vorst), het instituut Sainte-Marie (in Sint-Gillis) en Notre-Dame de la Procession (in Anderlecht) elke week genieten van heerlijke soep: goed voor hun gezondheid, de lokale economie én de planeet! 

Bravo aan het voltallige team! 

De duurzame markt Albert kadert in een wens van de gemeente om het aanbod aan kwaliteitsvolle producten op het gemeentelijke grondgebied te verbeteren en om deel te nemen aan de ontwikkeling van een gezonde en duurzame voeding.
De vijf marktkramers hebben een handvest van duurzaamheid ondertekend dat duidelijke criteria vastlegt: ambachtelijke productie, lokale en seizoensproducten afkomstig uit de kleinschalige landbouw, traceerbaarheid, milieuvriendelijke productietechnieken enz.
De markt is tevens een ontmoetingsplaats voor de wijk waar het hele jaar door diverse activiteiten worden georganiseerd.

• Wanneer? Elke donderdag van 15u tot 20u
• Waar? Verlossingssquare
• Wat? Verkoop van duurzame producten (slager, kaashandelaar, groenteboer, kruidenier, enz.) en kleine restauratie
• Info? Aarzel niet de actualiteit van de markt te volgen op haar Facebook pagina